Joaquin Almunia heeft 21 kantjes nodig om uit te leggen wat er mis is met Apple en Ierland. Maar het staat goed samengevat in noot 20 op pagina 17. Apple Sales International in Ierland behaalde in 2011 op een omzet van €34 mrd slechts €50 à 60 mln in Ierland belastbare winst en betaalde daar hooguit €10 mln belasting over.
In de brief, die deze week openbaar werd gemaakt, maar die al in juni werd verstuurd, zegde de Spaanse mededingingcommissaris de regering in Dublin aan dat hij met een diepgaand onderzoek begint naar de onderonsjes. De zorgvuldigheid en het leger advovaten van Apple vereisen dat de Commissie héél lang en uitvoerig onderzoek doet naar de manier waarop Apple en Ierland de rest van Europa en belastigbetalers bedonderen. Maar eigelijk is het oordeel al geveld.
‘De Commissie heeft in dit stadium geen aanwijzing dat de aangevochten maatregel kan worden beschouwd als compatibel met de interne markt’, luidt de conclusie. Het is een eufemisme. Want zelfs in zijn gekuiste vorm is Almunia’s epistel een gedetailleerde aanklacht en veroordeling in één. Apple en de Ierse belastingdienst zijn in 1991 en nog eens in 2007 ‘rulings’ overeengekomen (dat zijn afspraken waarin een onderneming zekerheid krijgt over de fiscale behandelingen van zijn toekomstige activiteiten) die niet zomaar een beetje, maar héél erg fout waren.
Corpus delicti is het verslag van een gesprek dat in 1990 plaatsvindt. Apples gezant klopte toen aan in Dublin om erop te wijzen dat Apple nu de grootste werkigever was in Cork en dat het toch jammer zou zijn als die 1500 banen verloren gingen in het kader van de ‘review’ van zijn wereldwijde operaties. Maar dat zijn bazen vast bereid zouden zijn om in Ierland te blijven als hun een aanbod werd gedaan dat ze niet konden weigeren.
En zo geschiedde. Er werd gehandjeklapt en Apple genoot een de facto belastingvrijstelling, zeker in relatie tot de omzetten die het sinds het succes van de iphone behaalde. De Commissie wijst erop dat de omzet van Apple Sales International tussen 2009 en 2012 met 415% toenam, tot $63,9 mrd, terwijl de operationele kosten, waaraan de winstgrondslag in de Ierse ruling is gerelateerd, maar met 10-20% stegen. ‘De discrepantie tussen de omzetgroei en de groei van de Ierse operatie kan niet worden verklaard’, zegt de Commissie.
De Applestore aan de Kurfürstendamm in Berlijn
Vraag niet hoe het kan, maar profiteer ervan, vinden ze in Cupertino. Het resultaat is dat Apple nog steeds geniet van de douceurs waardoor de Ierse staat minder ontvangt dan ze van een vergelijkbare onderneming en activiteiten zou incasseren. Ierland krijgt daar banen voor terug (nu 3300). Maar het is volgens de Europese regels oneerlijk ten opzichte van andere ondernemingen die met Apple concurreren en van andere landen, die ook wel graag Apple-investeringen zouden willen. Duitsland bijvoorbeeld, dat een grote markt is voor Apple en waar de Amerikanen toch zeiden verlies te boeken in 2012.
Dat komt doordat omdat Apple Retail Germany zijn iphones veel te duur in Ierland koopt, van Apple Sales International. Dat koopt ze in China, waar de nieuwe iPhone6 – verkoopprijs €799 – voor $200,10 of €158 wordt gemaakt. Dat Apple Sales International daar ook in Ierland zo weinig winst over maakt, is dus een afspraak, geen feit.
Apple-topman Tim Cook met José Manuel Barroso, in mei van dit jaar in San Franciosco
Brussels Log 