Taxi!

Woedend was Neelie Kroes in april, toen de Brusselse rechtbank de dienst UberPop, een app die snorders in staat stelt om illegale taxidiensten aan te bieden, verbood op straffe van een boete van €10.000 per overtreding. ‘Are they serious? What sort of legal system is this?’, sneerde ze op haar blog. Haar uitval naar de betrokken minister Brigitte Grouwels en oproep haar digitaal te stalken ging zelfs ‘viral’. Brussel leefde in de Middeleeuwen.

Net als in de meeste EU-landen staat op het aanbieden van illegale taxidiensten ook in Nederland een boete, van €4200. Wie in herhaling vervalt raakt ook nog eens een dwangsom kwijt van €10.000. Staatssecretaris Mansveld van Verkeer en Waterstaat meldde in april nog trots dat bij ‘snordersinspecties’ in de tweede helft van vorig jaar 64 illegale vervoerders waren geverbaliseerd . ‘Echt waar? Wat voor rechtsysteem hebben jullie daar in Nederland? Leven jullie nog in de Middeleeuwen?’, konden we echter niet optekenen uit de mond van de oud-minister van Verkeer in Waterstaat. Want de Nederlandse snorders zijn geen digitale helden die het systeem omver willen werpen met behulp van slimme technologie. Dat zijn gewone boeven.

In Nederland is de internetdienst Uber ook actief, maar hier worden de taxidiensten aangeboden door professionele (taxi)chauffeurs die aan de wet voldoen en een vergunning hebben. In Brussel voldoet Uber niet aan de wet omdat professionele chauffeurs alleen hun diensten mogen aanbieden als ze langer dan drie uur per dag als taxichauffeur werken. Daarom lanceerde Uber in Brussel UberPop, een nieuwe variant waarmee iedereen met een auto taxidiensten kan aanbieden. Daarmee worden de Belgische wettelijke eisen omzeild en vermomt Uber de taxirit als een vorm van betaald liften of autodelen. De rechtbank prikte daar dus tot woede van Kroes doorheen.

Inmiddels heeft ze zich wat meer verdiept in de problemen van taxichauffeurs en hun gezinnen, die in veel Europese steden nog vaak gevangen zitten in een archaïsch systeem van dure vergunningen, die ook nog eens hun pensioenvoorziening vormen. Ze worden nu bedreigd in hun bestaan door diensten als Uber, die het systeem en de regels aan hun laars lappen. ‘Terecht dat we daar sympathie voor voelen’, zei Kroes gisteren op haar blog over de acties die overal in Europa werden gevoerd tegen Uber door taxichauffeurs. ‘Maar digitale technologie verandert nu eenmaal ons leven, of het nu over vervoersdiensten gaat, hotelaccomodatie, muziek, vliegtickets, het nieuws of wat dan ook. We kunnen die uitdagingen niet tegemoet treden door ze te negeren, door te staken  of door deze innovaties te verbannen uit ons leven´.

Volgens Kroes heeft Europa meer ondernemers nodig van het type van de, overigens Californische, oprichters van Uber die ze persoonlijk kent en bewondert. En die lekker binnenlopen met hun app. Uber verkocht vorige week voor $1,2 mrd aandelen, waarmee het bedrijf wordt gewaardeerd op een bedrag van zo’n $17 mrd. Zonder hun slimme systemen en hun ondernemerschap, waarschuwt Kroes, wordt Europa ‘een speeltuin voor toeristen en een verpleeghuis’.

Inmiddels gaan er in verschillende lidstaten stemmen op om de Europese Commissie te vragen een nadere uitleg te geven aan de regels met betrekking tot de toelating van Uber. Maar daar deinst Kroes nu weer onkarakteristiek voor terug. ‘Dat valt binnen de eigen competentie van de lidstaten’ en de Commissie gaat zich daar niet mee bemoeien, zei haar woordvoerder donderdag. Als mededingingscommissaris moest ze nog als marktmeester zorgen voor een gelijk speelveld, maar als commissaris voor de digitale agenda is ze vooral een Cassandra en beperkt ze zich tot waarschuwingen.

Overigens moeten ook de Uber-rijders alweer oppassen. Want de ultieme helden van Kroes zijn eigenlijk de makers van chauffeurloze auto’s.